Ga direct naar hoofdinhoud
Verhalen

Mannen worden relatief steeds groter

Museumdirecteur Amito Haarhuis schrijft om de week een column voor de Telegraaf. Deze week: Mannen worden relatief steeds groter.

Column

Tussen 1900 en 2022 zijn mannen en vrouwen door een stijging van het welvaartsniveau wereldwijd gemiddeld langer en zwaarder geworden. Mannen groeiden daarbij twee keer zo snel als vrouwen, zowel in lengte als in gewicht.

Daardoor zijn de relatieve verschillen tussen mannen en vrouwen toegenomen. Was in 1905 nog 1 op de 4 vrouwen langer dan een man, in 1958 was dit nog maar het geval voor 1 op de 8 vrouwen. Dit blijkt uit Brits onderzoek dat vorige week is gepubliceerd in het wetenschappelijke vaktijdschrift Biology Letters van de Royal Society in Londen.

Voor hun onderzoek maakten ze gebruik van een database van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO over lengte en gewicht van mannen en vrouwen, en analyseerden ze de gegevens van ruim 135.000 mensen uit 62 landen. Ze brachten de gegevens in verband met de Human Development Index (HDI) van de Verenigde Naties, een getal tussen 0 en 1 dat een maat is voor het welzijnsniveau. Daarbij wordt er gekeken naar de levensverwachting van mensen, hoe lang ze onderwijs hebben gevolgd, en het bruto nationaal product per hoofd van de bevolking. Nederland heeft een HDI van 0,946 en staat op de 10e plek van 193 landen.

Bij elke stijging van de HDI van 0,2 werden vrouwen gemiddeld 1,7 cm langer, tegenover een groei van 4 cm voor mannen. Vrouwen werden gemiddeld 2,7 kg zwaarder, tegenover 6,5 kg voor mannen. De onderzoekers stellen dat mannen -meer dan vrouwen- gevoelig zijn voor de levensomstandigheden waarin ze opgroeien, vooral in hun vroege levensfasen. Blootstelling aan ziekte en slechte voeding, zorgt ervoor dat ze gemiddeld kleiner blijven. Als de levensomstandigheden goed zijn, profiteren ze daar tegelijkertijd relatief meer van dan vrouwen. Hoewel vervolgonderzoek nodig is, kan voorzichtig geconcludeerd worden dat de lengte van mannen een goede indicator is voor de gezondheid van een populatie. Dat de Nederlandse mannen gemiddeld genomen zo lang zijn, is dus een goed teken!

Amito Haarhuis, Directeur Rijksmuseum Boerhaave

Deze column verscheen dinsdag 30 januari 2025 in De Telegraaf

Amito Haarhuis in de binnentuin van Rijksmuseum Boerhaave