Regentenwapens in de binnentuin
6 min
Restauratieschilder Gert van Zetten heeft het Leidse stadswapen boven de ingang van het museum weer laten glanzen: het bladgoud schittert weer in de zon. Nu zijn de wapens van de regenten op de binnenplaats aan de beurt.
Ook deze wapens zijn belangrijk erfgoed, dus elke stap moet zorgvuldig worden gepland. Op het wapenbord op de binnenplaats zijn zes wapens te zien. Ze waren dringend toe aan restauratie, want op sommige wapens was bijna geen kleur meer te zien. Welke kleur zat er oorspronkelijk op? Als een archeoloog krabt Gert van Zetten kleine stukjes verf af om de originele kleuren te achterhalen. Ook over sommige teksten is er verwarring.
Rentmeester
Op het baniertje onder het wapen rechtsonder staat ‘MR.S.V.LLEWÊRNTM’. Een schilderij in de Lakenhal helpt, samen met een familiewapen op een plattegrond van het St. Catharinagasthuis en een wapenkaart van de Leidse veertigraad. Het blijkt te gaan om Mr. Simon van Leeuwen. De vorige restaurator had een fout gemaakt en de letters verkeerd geïnterpreteerd. Het streepje boven de laatste E staat voor ‘EN’. In tegenstelling tot de andere heren was Mr. Simon geen regent, maar rentmeester, zoals de afkorting RNTM aangeeft.
Gert van Zetten had ook vragen over de kleur achter het kruis. Hij vond sporen van blauw (‘azuur’), maar ook een beroemd wapenboek van J.B. Rietstap als het Centrum voor familiegeschiedenis CBG zijn duidelijk: het moet ‘sabel’, oftewel zwart, zijn.
Majoor van de binnenwacht
Er was ook verwarring over regent M. van der Aa. De juiste persoon blijkt Pieter Mouringsz. van der Aa te zijn, majoor van de Binnenwacht. Niet M. dus, maar P.M. De P. is verdwenen door schade aan het witte lint, maar een vaag boogje van de P is nog zichtbaar. Gert van Zetten moet nog beslissen of hij het bij M. laat of naar P.M. verandert.
Voor de toekomst
Het moeilijkste wapen is dat van regent Mr. Hieronymus de Backere, een advocaat bij het Hof van Holland. Op een plattegrond van het St. Catharinagasthuis staat zijn wapen in goud en groen afgebeeld, terwijl bij J.B. Rietstap de indeling groen (‘sinopel’) en blauw (‘azuur’) is. Dit verschilt van de kleuren die bij de laatste restauratie zijn gebruikt. Van Zetten moet beslissen of hij de fouten van zijn voorgangers corrigeert of niet, met het risico op overcorrectie. Het laatste woord is hierover nog niet gezegd.
Van Zetten heeft alles met een witte hechtlaag bedekt. De bestaande laag is zo hard dat er een hechtprimer nodig was, zodat de nieuwe kleuren goed blijven zitten. Deze laag zorgt er ook voor dat de restauratiegeschiedenis bewaard blijft voor toekomstige generaties.
