In 1543 verscheen de eerste druk van dit anatomieboek. Ruim zeshonderd bladzijden dik en voorzien van meer dan driehonderd illustraties, presenteerde De humani corporis fabrica (Over de bouw van het menselijk lichaam) een minutieuze beschrijving van het hele menselijk lichaam. Niet alleen in de drang naar compleetheid was dit boek ongeëvenaard, ook de kwaliteit van de illustraties was in kunstzinnigheid en detaillering ongekend.
Bovendien was het een revolutionair boek. De auteur, de in Brussel geboren arts Andreas Vesalius (1514-1564), liet zien dat de ontleedkunde tot dusver een onjuist beeld van het menselijk lichaam had gegeven. De anatomische kennis van Vesalius’ tijdgenoten berustte voornamelijk op de geschriften van de Grieks Romeinse arts Galenus van Pergamon (129-216), die juist in deze periode hernieuwd in de belangstelling stonden. Ook Vesalius nam deel aan deze zestiende-eeuwse herwaardering van Galenus, maar deed dat zeker niet kritiekloos. Hij wenste niet zomaar over te nemen wat Galenus over het menselijk lichaam had opgeschreven maar wilde het eerst met zijn eigen ogen gezien hebben.
Door zijn eigen waarnemingen hoger te stellen dan de overgeleverde boekenwijsheid kwam Vesalius echter tot een schokkende conclusie: Galenus’ anatomische kennis was niet zozeer gebaseerd op de ontleding van menselijke lichamen, als wel op het opensnijden van dieren!
Met De humani corporis fabrica begon een nieuw tijdperk in de anatomische wetenschap. Niet langer was de Antieke geneeskunde maatgevend; het eigen onderzoek, het zelf kijken (en snijden), zoals Vesalius deed, leverde de ware kennis. En hoewel het nog tot ver in de zeventiende eeuw zou duren tot de autoriteit van Galenus’ geschriften aan de Europese universiteiten helemaal was uitgespeeld, was Vesalius’ anatomische atlas van meet af aan een succes. Tegelijk met de eerste druk verscheen een goedkopere verkorte versie, en acht jaar later kwam er een tweede, uitgebreide uitgave - waarvan een exemplaar is te bewonderen in Rijksmuseum Boerhaave. Herdrukken van de Fabrica vanaf de originele houtblokken zijn nog gemaakt tot in de twintigste eeuw, tot de blokken aan het eind van de Tweede Wereldoorlog verloren gingen.
