Huygens is de belangrijkste geleerde die de Republiek in de zeventiende eeuw voortbrengt. Dit door Huygens uitgedachte planetarium is een mechanisch hoogstandje. Huygens heeft al zijn wiskundige begaafdheid nodig om de bewegingen van de planeten te vertalen naar het klokmechanisme dat dit model van het zonnestelsel aandrijft. Hij maakt dit model voor de Franse Académie Royale des Sciences, waarvan hij lid is. Helaas is het genootschap uiteindelijk niet meer geïnteresseerd in het planetarium, waarna Huygens het zelf houdt.
Planetarium van Chr. Huygens, J. van Ceulen, 1682 (collectie Rijksmsuem Boerhaave V09997)
In de zeventiende eeuw zijn er verhitte discussies over de vraag of de planeten en de sterren naar goddelijke willekeur bewegen of volgens de regelmaat van vaste natuurwetten. In navolging van de filosoof René Descartes, die de natuur als een groot mechanisme beschouwt, is Huygens overtuigd van die tweede mogelijkheid. Huygens’ planetarium is daarvan een illustratie.
Planetarium van Chr. Huygens, J. van Ceulen, 1682 (collectie Rijksmsuem Boerhaave V09997)
Het planetarium ontworpen door Christiaan Huygens is geselecteerd voor de Canon van Nederland omdat het een van de verhalen verbeeldt van het venster Christiaan Huygens. Het object is te vinden in de vaste presentatie De Gouden Eeuw. De Canon neemt je in vijftig vensters mee langs mensen, gebeurtenissen en voorwerpen die samen de geschiedenis van Nederland vertellen.
Het Nederlands Openluchtmuseum nam in 2015 het initiatief om het netwerk te organiseren. Het is een samenwerking van tal van musea. Het complete overzicht is te vinden op de website van de Canon van Nederland. Hier vind je ook meer informatie over de canon, topstukken uit andere musea, activiteiten en uittips.