Napoleon introduceert standaardmaten

Terug naar Napoleon Bonaparte

Verwarring alom: tot het einde van de achttiende eeuw houdt iedere regio er eigen maten en gewichten op na, vaak gebaseerd op menselijke proporties, zoals duim, el en voet. Handelsverkeer tussen landen, streken of steden zorgt op deze manier voor veel omrekenwerk. Om hier een einde aan te maken ontwikkelt een comité van wis- en natuurkundigen, in opdracht van de Franse revolutionaire regering, een universeel stelsel van maten en gewichten: het metrieke stelsel. Uiteindelijk is de keizerlijke macht van Napoleon nodig om het stelsel daadwerkelijk in te voeren.

inhoud

Standaardinhoudsmaat 10 kop, Nederlandsche Schepel, Geschut- en Klokgieterij, 1820 (collectie Rijksmuseum Boerhaave V28069)

In 1795 voert Frankrijk het metrieke stelsel in. Een internationaal congres beijvert zich om ook de rest van Europa mee te krijgen, waarbij de Nederlandse wis- en natuurkundige Jean Henri van Swinden een grote rol speelt. Als het bewind van Napoleon in 1813 ten onder gaat, lijkt dit ook het einde voor het metrieke stelsel, maar het praktisch gemak dat het oplevert is groot. Koning Willem I herintroduceert het metrieke stelsel in Nederland in 1820.

kilo

Standaardkilogram met houten kistje (collectie Rijksmuseum Boerhaave V13918)

De standaardmeter, standaardkilogram en inhoudsmaten zijn geselecteerd voor de Canon van Nederland omdat deze een van de verhalen verbeelden van het venster Napoleon Bonaparte. De objecten zijn te vinden in de vaste presentatie Machtige Verzamelingen. De Canon neemt je in vijftig vensters mee langs mensen, gebeurtenissen en voorwerpen die samen de geschiedenis van Nederland vertellen. 

canon

Het Nederlands Openluchtmuseum nam in 2015 het initiatief om het netwerk te organiseren. Het is een samenwerking van tal van musea. Het complete overzicht is te vinden op de website van de Canon van Nederland. Hier vind je ook meer informatie over de canon, topstukken uit andere musea, activiteiten en uittips.

Zoek op