Hoofdrolspeler in de wereldwijde chipindustrie

Het heeft alles te maken met het belang van chips voor onze technologische vooruitgang. In alle elektronische apparaten, zoals de nieuwste smartphones, zitten de meest geavanceerde microchips waardoor we bijvoorbeeld kunnen navigeren of contactloos kunnen betalen. En ASML maakt de beste machines ter wereld waarmee deze chips gemaakt kunnen worden.  

De ASML-machines zijn de beste vanwege een door hen zelf ontwikkelde technologie waarbij chips worden gemaakt met licht met een ultrakorte golflengte van 13 nanometer. Deze technologie heet EUV-lithografie, waarbij EUV staat voor Extreem Ultra Violet. Het is bijzonder ingewikkeld om dit licht te maken. In een vacuümkamer wordt 50.000 keer per seconde een tin druppeltje geschoten dat vervolgens wordt verwarmd met een hele sterke laser. Het resulterende licht wordt opgevangen en gebundeld door een van de meest perfect geslepen spiegels die er bestaan. De ultrakorte golflengte van het licht maakt het geschikt om het chipontwerp op een miniscuul plaatje silicium te projecteren en ‘in te bakken’ (lithografie). 

Hoewel deze omschrijving u waarschijnlijk al duizelt, is het slechts een zeer vereenvoudigde weergave van het mechanisme van een van de meest complexe machines die er bestaan. Ik had het voorrecht om een aantal jaren geleden een rondleiding te mogen krijgen in de cleanroom waar ze worden gemaakt. Ik herinner me de uiterst complexe productieschema’s op de muren. ASML verkoopt deze chipmachines, die zo groot zijn als een stadsbus, aan chipproducenten, zoals het Taiwanese bedrijf TSMC waar op dit moment 90% van de meest geavanceerde microchips wordt gemaakt. Als hoofdrolspeler in de wereldwijde chipindustrie wordt ASML hiermee ongewild onderdeel van een geopolitiek spel. Om die reden zijn er inmiddels ook plannen van de Europese Commissie en Amerikaanse regering om chipfabrieken te gaan bouwen op het eigen grondgebied.