Jaren geleden bezocht uitvinder Robin Koops Rijksmuseum Boerhaave. Hij raakte geïnspireerd door het product van een andere uitvinder uit het oosten van Nederland: de kunstnier van Willem Kolff. Deze uitvinding stond aan de basis van de huidige nierdialyse en heeft inmiddels het leven van meer dan 20 miljoen mensen gered.
Hij was onder de indruk van de enorme toewijding van Kolff in de zoektocht naar een oplossing. Hij dacht: wat Kolff kan, kan ik ook!
Koops heeft zelf type 1 diabetes, en was niet tevreden over zijn behandeling. Het voortdurende meten van zijn eigen bloedsuikerspiegel, het rekenen aan koolhydraten, en het zelf toedienen van insuline door een paar keer per dag in zijn eigen buik te prikken, maakte dat hij voortdurend bezig was met de ziekte. Zijn leven werd er door bepaald. Dat moest beter kunnen, dacht hij. In de geest van Kolff ging hij vanaf 2003 aan de slag met het vinden van een oplossing: het ontwerpen van een kunstmatige alvleesklier.
In die tijd bestond er al wel een insulinepomp. Insuline, dat normaal gesproken in de alvleesklier wordt aangemaakt, zorgt ervoor dat glucose uit het bloed wordt opgenomen als het bloedsuikergehalte na een maaltijd stijgt. Koops vergelijkt een insulinepomp met een auto waarmee je wel gas kunt geven, maar die geen rem heeft. Zijn kunstmatige alvleesklier dient niet alleen insuline toe, maar ook glucagon. Glucagon heeft een tegengestelde werking: het zorgt dat er voor dat glucose wordt afgegeven aan het bloed. Door het gebruik van beide hormonen kan de bloedsuikerspiegel beter in evenwicht worden gehouden.
Aanstaande zaterdag 3 juli draagt Robin Koops de kunstmatige alvleesklier aan mij over als directeur van Rijksmuseum Boerhaave, en wordt hij opgenomen in de rijkscollectie. Ik ben blij met deze innovatie die door het kabinet werd uitgeroepen tot Nationaal Icoon in 2019. Het kan een belangrijke omslag betekenen voor de gezondheid, als ook de kwaliteit van leven van heel veel mensen. Dat moeten we documenteren voor het nageslacht.
Amito Haarhuis, Directeur Rijksmuseum Boerhaave
Deze column verscheen op dinsdag 29 juni 2021 in De Telegraaf.
