Met een bijzonder kleine microscoop legde hij een compleet nieuwe wereld bloot, een wereld die nog nooit iemand had gezien. Van 18 april 2023 t/m 7 januari 2024 opende Rijksmuseum Boerhaave opnieuw deze wereld, die Antoni van Leeuwenhoek 350 jaar geleden ontdekte. De verbluffende microwereld werd zichtbaar in de tijdelijke tentoonstelling Onvoorstelbaar. Hoe Antoni van Leeuwenhoek de microwereld ontdekte.
Plezier en wetenschap, zelden worden deze aan elkaar gekoppeld. Terwijl het juist wonderbaarlijk en vooral heel leuk is wat er onder een microscoop te zien en ontdekken valt. En: nieuwe waarnemingen worden ook nu nog steeds gedaan. We zijn nog lang niet uitgekeken op de microwereld die maar liefst 350 jaar geleden ‘voor ons’ geopend werd.
Antoni van Leeuwenhoek was een Nederlandse lakenhandelaar, die vooral bekend werd door zijn zelfgemaakte microscoop. Hij zag dingen die nooit eerder waren gezien en ontdekte een compleet nieuwe wereld. Het is misschien een wat ongebruikelijke combinatie: een handelaar en een microbioloog, maar Antoni gebruikte vergrotende lenzen voor het controleren van stoffen. Hij ging zelf aan de slag met metalen plaatjes en druppeltjes glas en zo maakte hij uiteindelijk het kleine apparaatje. Een microscoop die zo goed bleek te zijn, dat ie als eerste de microwereld blootlegde.
In de tentoonstelling Onvoorstelbaar brengen we de bezoeker zo dicht mogelijk bij Antoni van Leeuwenhoek. Als het ware kijk je over zijn zeventiende eeuwse schouder mee. Wat zag hij? En waarom was dat zo bijzonder? De bezoeker ervaart de verwondering en het plezier van de eerste kijkjes in de microwereld.
We tonen de mooie en unieke collectie waar Van Leeuwenhoek en zijn tijdgenoten mee werkten en waarmee de microwereld letterlijk zichtbaar wordt: de microscopen, tekeningen en brieven. Maar ook de ontwikkelingen binnen de microscopie en de technieken die gebruikt worden komen aan bod. Want hoe bekijk je eigenlijk iets onder de microscoop? Hoe leg je dat wat je ziet vast? En hoe ver kunnen we nu inmiddels inzoomen?
Nieuwsgierig geworden? Na een bezoek aan Onvoorstelbaar hoef je niet meer bang te zijn voor de ogenschijnlijk enge microwereld. Ontdek waarom Van Leeuwenhoek zoveel plezier in zijn werk had en kom meer te weten over microscopie. Hoe begrijp je een wereld die je nog nooit hebt gezien? Kijk, zie en geniet!
Onvoorstelbaar was te zien van 18 april 2023 t/m 7 januari 2024 bij Rijksmuseum Boerhaave in Leiden.
Wat kun je nog meer verwachten?
In de tijdelijke tentoonstelling ‘Onvoorstelbaar’ is toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking meegenomen. Er wordt een aparte ervaring aangeboden bestaande uit een audiotour, voelbare objecten, voelbare tekeningen en luisterervaringen. Dit aanbod dient als pilot en is mede ontwikkeld met advies van Stichting KUBES. Lees hierover meer op onze pagina over Toegankelijkheid.
Ook voor scholen is er vanaf 18 april van alles te ontdekken. We hebben een aansluitend onderwijsprogramma dat past bij biologie en natuurkunde. Het is een spannend en leerzaam onderwijsprogramma (geschikt voor onderbouw VO), waar je zelfstandig met een klas de tentoonstelling kunt bezoeken en opdrachten kunt doen. Vergelijk de microscopen van vroeger en nu en kruip in de ogen van beroemde wetenschappers. Reserveer nu alvast een datum en mis het niet!
Bij de tentoonstelling worden twee afleveringen voor de podcast serie Grote Vragen gemaakt. De podcast Grote Vragen is te beluisteren via de diverse podcast apps.
In het Antoni van Leeuwenhoek Jaar 2023 werken kenniscentra, musea, onderwijs, bedrijfsleven, overheid en media samen. Microscopisten, historici, curatoren, kunstenaars, onderzoekers, artsen, en ontwikkelaars vanuit allerlei organisaties reiken het publiek de hand, vertellen graag het verhaal van Van Leeuwenhoek. Maar laten ook zien hoe relevant deze vandaag de dag nog is in de nieuwste wetenschap. Er worden tientallen activiteiten georganiseerd. Meer informatie op de website.
